Crypto lending là gì? Những điều cần biết về cho vay trong crypto

Tiền điện tử là lĩnh vực mới, nhiều rủi ro, có khả năng đem lại sự giàu có nhưng cũng có thể lấy đi của bạn tất cả. Những sản phẩm đầu tư tiền điện tử mới xuất hiện đem lại crypto đến gần hơn với tài chính truyền thống. Một trong những lĩnh vực này là cho vay tiền điện tử (crypto lending)
Crypto lending là gì?
Cho vay tiền điện tử là một công cụ cho phép người vay sử dụng tài sản tiền điện tử của họ làm tài sản thế chấp để nhận một khoản vay fiat hoặc stablecoin.
Một số nền tảng lending coin phổ biến: Onecoin, Hextracoin, Bitconnect, Regalcoin, RGX,…
Hiện, người dùng có thể thực hiện Lending Coin trên:
- Các sàn giao dịch như sàn Binance, Bitfinex, Poloniex, Gate.io,…
- Các nền tảng Lending riêng biệt bao gồm CeFi và DeFi.
Các nền tảng cho vay tiền điện tử đóng một vai trò quan trọng trong việc phân phối các khoản vay như vậy. Nói chung, bạn có thể vay tới 50% giá trị tài sản kỹ thuật số của mình, mặc dù một số nền tảng có thể cho phép bạn vay nhiều hơn.
Các khoản vay tiền điện tử thường không có khái niệm như EMI (khoản thanh toán cố định hằng tháng) và người đi vay có thể trả nợ trước hạn. Lãi suất cho vay khoảng 4% trên Celsius Network trên các loại tiền điện tử phổ biến không phải stablecoin.
Trên Celcius Network và Nexo, người cho vay stablecoin có thể kiếm được 8%, trong khi trên Compound Finance – một nền tảng cho vay tiền điện tử phi tập trung – tỷ lệ phần trăm hàng năm cho vay (APR) đối với Dai (DAI) và USD Coin (USDC) lần lượt là 12% và 9%.
Lending stablecoin hoạt động như thế nào?
Lending có nghĩa là cho vay, đây là hình thức người dùng sử dụng các tài sản hoặc tiền của họ để cho những người khác vay (Borrowers) với tỉ lệ lãi suất nhất định. Sau 1 khoảng thời gian, họ sẽ nhận lại được vốn gốc và lãi suất như thoả thuận ban đầu. Người đi vay ở đây có thể là những người dùng khác, hoặc các sàn giao dịch.
Ví dụ: Bạn lending 100 đồng BUSD trên Binance Lending với lãi suất 10% một năm trong 14 ngày. Thì sau 14 ngày, tổng lượng coin bạn nhận về là: 100 BUSD + lãi.
⇒ Lãi = 100 x 10% x 14/365 = 0.5283 BUSD.
⇒ Tổng thu về = 100 + 0.5283 = 100.5283 BUSD.

Các hình thức Lending trong Crypto
Hiện nay, Lending trong Crypto được chia làm 3 hình thức:
- P2P Lending: Cho vay ngang hàng.
- Over-Collateralized Lending: Cho vay quá chuẩn.
- Under-Collateralized Lending: Cho vay dưới chuẩn.
Trong đó, Over-Collateralized Lending và Under-Collateralized Lending là 2 hình thức sử dụng cơ chế Lending Pool, trong đó:
- Người cho vay (Lender) sẽ chuyển các đồng coin được hỗ trợ vào pool thanh khoản (Lending Pool), đổi lại, họ sẽ nhận được lãi suất.
- Người đi vay (Borrower) sẽ đi chuyển đồng coin khác vào Pool thanh khoản (Lending Pool) để làm tài sản thế chấp, sau đó vay đồng coin mà họ muốn từ Pool thanh khoản và sẽ trả lãi suất. Lãi suất sẽ được tính tự động theo công thức có sẵn và phụ thuộc vào cung cầu của từng loại tài sản trong Lending Pool.
Over-Collateralized Lending là gì?
Over-Collateralized Lending (cho vay quá chuẩn) là hình thức cho vay với tài sản thế chấp nhiều hơn tài sản vay.
Ưu điểm của Over-Collateralized Lending là người dùng có thể tận dụng nguồn vốn của mình một cách tối đa. Có thể lấy ví dụ đơn giản là ở sàn FTX, bạn có thể gửi coin của mình ở đó, và mượn tiền của sàn để chơi Futures. Nghĩa là ngoài việc chúng ta có lợi nhuận đến từ tài sản gốc tăng giá, bạn còn nhận được tiền từ Futures (dĩ nhiên là nếu thắng). Cụ thể mình sẽ nói thêm ở dưới.
Nhưng đi kèm với lợi nhuận rất lớn sẽ là rủi ro. Nếu lệnh Futures không may đi ngược xu hướng, khoảng lỗ sẽ làm tài sản bị thanh lý.
Tương tự, bạn có thể áp dụng cách thức này với những dự án Lending phổ biến hiện tại như MakerDAO, Venus,… Dĩ nhiên mỗi nền tảng sẽ hỗ trợ tài sản thế chấp, cùng với các thông số thế chấp, thanh lý khác nhau.
P2P Lending là gì?
P2P Lending (Cho vay ngang hàng) là hình thức cho vay trực tiếp giữa người vay và người cho vay mà không cần thông qua một bên thứ 3 làm trung gian.
Cụ thể, bằng cách sử dụng các Smart Contract, người đi vay và người cho vay có thể ký hợp đồng cho vay và đi vay mà không cần thông qua trung gian. Thay vào đó, các Smart Contract tự thực hiện và cho phép giao dịch.
Ưu điểm lớn nhất của P2P Lending là chi phí và lãi suất cho vay thấp hơn rất nhiều so với 2 hình thức còn lại vì loại bỏ được bên trung gian. Nhờ đó mà thông tin giao dịch và khách hàng cũng được đảm bảo tính bảo mật.
Một số dự án tiêu biểu trong mảng P2P Lending: Compound, Aave, Rabit Finance, Unit Protocol,…
Under-Collateralized Lending là gì?
Under-Collateralized Lending (Cho vay dưới chuẩn) là hình thức cho vay với tài sản thế chấp ít hơn tài sản vay. Một tên gọi khác của hình thức này là Credit, tức tín chấp, dùng uy tín của mình để vay với ít tài sản thế chấp hơn.
Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, vẫn chưa thấy quá rõ cách thức áp dụng Credit vào cho người dùng phổ thông, mà chỉ được áp dụng để các dự án trong Whitelist của dự án lending được vay.
Một số dự án tiêu biểu sử dụng Under-Collateralized Lending: Cream,…
Crypto lending hoạt động như thế nào?
Trên các sàn giao dịch, lending coin (vay coin) để làm fund cho các dịch vụ Margin Trading, đây là một hình thức giao dịch ký quỹ, trader sẽ vay thêm 1 phần coin từ sàn để làm đòn bẩy cho giao dịch của họ. Vậy lượng coin vay thêm này từ đâu ra? Có hai cách để sàn có coin cho trader vay, đó là:
- Cách 1: Dùng coin từ quỹ dự trữ của sàn. Cách này sàn sẽ gặp phải vấn đề nếu lượng ký quý lớn, dẫn tới lượng cho vay lớn, và lúc này sàn phải có quỹ dự trữ cực lớn để đủ cho trader vay.
- Cách 2: Vay coin từ người dùng với lãi suất nhất định (ví dụ là A%). Sau đó, dùng coin đó cho vay trong Margin Trading với Margin Fee (ví dụ là B%). Thường là A% < B%.
Cách số 2 là cách tương đối phổ biến mà các sàn đang áp dụng để sử dụng cho Margin Trading của họ. Và A% thường nhỏ hơn B%, nên với bài toán Margin Trading, sàn luôn luôn auto lãi ở lãi suất cho vay.
Đó cũng là lý do các sàn có Margin Trading thường đi kèm với Lending.
Còn đối với các nền tảng Lending, lượng coin tham gia lending sẽ được dùng để cho các người đi vay (borrowers) vay lại. Mặt khác, các nền tảng sẽ đứng ra làm trung gian và hưởng lợi từ chênh lệch giữa lãi suất vay và cho vay.
Ví dụ: Nền tảng NEXO bao gồm cả dịch vụ lending (cho vay) và borrowing (đi vay) cho người dùng. Sàn lúc này sẽ đứng ra với vai trò là trung gian. Vì NEXO là bên thứ 3 trung gian nắm giữ lượng coin tham gia lending và lãi suất, nên họ thuộc nhóm CeFi (tài chính tập trung).

Cho dù bạn đang tìm kiếm cho vay tiền điện tử trên Binance, Coinbase hay bất kỳ nền tảng nào khác, thì những điều cơ bản vẫn giống nhau. Người vay và người cho vay phải trải qua các bước sau.

Những điều cần biết trước khi tham gia crypto lending
Cho vay tiền điện tử là một biến thể của các khoản vay thế chấp bằng fiat. Bạn cần phải cẩn thận một số yếu tố khi giao dịch tiền điện tử.

Những thông số cần chú ý khi lending
Trong Lending Crypto, dù là DeFi hay CeFi thì anh em cũng đều phải quan tâm đến các thông số quan trọng sau đây:
Lending Interest Rate – Tỷ lệ lãi suất
Đây là tỷ lệ nhận lãi suất khi anh em thực hiện cho vay 1 đồng coin/token bất kỳ. Tất nhiên ở vị trí 1 người cho vay (lender) anh em sẽ mong muốn con số này càng cao càng tốt.
Lending Time – Thời gian cho vay
Thời gian cho vay là khoảng thời gian mà đồng coin/token của anh em bị khoá và cho người khác vay, sẽ được tính từ lúc bắt đầu cho vay đến lúc kết thúc cho vay, khi anh em đã nhận được toàn bộ cả vốn lẫn lãi của khoản vay.
Thông thường, các nền tảng sẽ cung cấp cho lender nhiều khung thời gian để lựa chọn cho vay, ví dụ như 7 ngày, 14 ngày, 28 ngày, 30 ngày hoặc 90 ngày. Trong khoảng thời gian này, anh em sẽ không thể rút lại số vốn mà mình đã cho vay cho đến thời gian đáo hạn.
Lending Assets – Tài sản cho vay
Nền tảng nào càng nhiều loại coin cho phép lending thì sẽ người dùng sẽ càng có nhiều lựa chọn để thực hiện Lending Coin.
Lending Total Value Locked – Tổng giá trị bị khóa
Được hiểu là tổng lượng tài sản bị khóa (lock) bên trong nền tảng. Con số này thể hiện mức độ quan tâm và tham gia của người dùng tới nền tảng đó. Càng nhiều tài sản được lock bên trong nền tảng thì càng tác động tới giá của đồng coin đó.
Có nên tham gia lending không?
Trước khi bạn hoạt động trên nền tảng tiền điện tử với tư cách là người cho vay, hãy đảm bảo rằng bạn hiểu hết cơ chế vay.
Khi bạn chuyển tiền điện tử của mình sang bất kỳ nền tảng nào để cho vay, họ có quyền truy cập vào bảo mật của đồng coin- chứ không phải bạn. Bạn chỉ có trái phiếu do hợp đồng thông minh phát hành. Kiểm tra các tiêu chuẩn kiểm toán của hợp đồng thông minh, lịch sử của dự án và nhóm có thể giúp bạn định hướng các quyết định của mình.
Còn nhớ Netflix đã từng làm phim về QuadrigaCX cùng cái chết đáng ngờ của Gerald Cotton, người sáng lập QuadrigaCX, sàn giao dịch tiền điện tử Canada và cách anh ta chiếm đoạt tiền của khách hàng. Khoảng 190 triệu đô la tài sản kỹ thuật số được lưu giữ trên sàn giao dịch đã bị mất.
Tóm lại, bạn cần phải thẩm định trước khi thực hiện vay hay cho vay trên nền tảng mà bạn đang sử dụng. Bất kể nền tảng cho vay nào, việc hiểu rõ luật chơi và những hạn chế của bạn là cực kỳ quan trọng. Một sai lầm có thể phải trả giá đắt, vì vậy, đây không phải là “mâm cỗ” mà bất kỳ người chơi nào cũng nên tham gia.
BlockSolFi tổng hợp
Tham gia bàn luận ngay cùng BlockSolFi tại Telegram và Facebook.
Đọc thêm:
Coinlist là gì? Cách săn Token (ICO) trên Coinlist.
Project Galaxy (GAL) – LinkedIn của Web3 mở staking trên Binance Lauchpool
Một số altcoin index uy tín trên thị trường hoạt động khá tốt, liệu có phải giải pháp đầu tư lâu dài?