Lịch sử của Bitcoin: Bitcoin bắt đầu khi nào?

solfi_admin Thứ Ba, 23/11/2021

Bài viết này hy vọng sẽ giúp cho những ai mới biết về Bitcoin, có thể hiểu hơn về lịch sử của Bitcoin, bao gồm bối cảnh xã hội và công nghệ khi nó ra đời, các sự kiện quan trọng trong quá trình hình thành, cách nó hoạt động, mô tả về các thuộc tính độc đáo của nó và hướng dẫn cách tham gia vào mô hình tài chính mới này. 

Vào ngày 31 tháng 10 năm 2008, một cá nhân ẩn danh tên là Satoshi Nakamoto đã xuất bản sách trắng mô tả chi tiết thiết kế cho “hệ thống tiền điện tử ngang hàng”, một cơ sở hạ tầng tài chính toàn cầu dựa trên bằng chứng mật mã thay vì tin tưởng. Hơn một thập kỷ sau, tiền điện tử hiện đang được thảo luận thường xuyên trong bối cảnh chính sách kinh tế toàn cầu, với một số quốc gia thậm chí còn nghiên cứu và phát triển các loại tiền kỹ thuật số của riêng họ. 

Tiền sử của Bitcoin

Mặc dù câu chuyện thường bắt đầu với việc Satoshi ẩn danh xuất bản sách trắng vào Halloween năm 2008, nhưng trước thời điểm đó, Bitcoin có lịch sử rất thú vị mà không phải ai cũng biết. Hãy cùng BlockSolFi tìm hiểu kỹ hơn nhé. 

Chủ nghĩa tự do cá nhân của Bitcoin

Tất cả những người sử dụng kiến thức của họ trong một nỗ lực để thi hành việc thay đổi xã hội, đã nhận thấy cryptography (mật mã học) như một công cụ để tăng cường quyền riêng tư cá nhân và chuyển quyền lực từ các tổ chức trung ương to lớn sang những người đang sống trong quỹ đạo của họ.

Paul Vigna, trích từ “Kỉ nguyên của Cryptocurrency: Cách mà Bitcoin và Tiền tệ kỹ thuật số đang thử thách trật tự kinh tế toàn cầu”.

Từ khi Bitcoin ra đời, nó là một cuộc cách mạng về tư tưởng, mở đường cho cuộc cách mạng dành lại quyền làm chủ đồng tiền và thế giới tài chính, tạo lập nên “thị trường tài chính phi tập trung”. Nơi mỗi cá nhân hoàn toàn có quyền kiểm soát tiền của mình mà không cần thông qua bất cứ quyền lực nào từ bên thứ ba. 

Khi Satoshi tiết lộ đề xuất của mình về Bitcoin, Ông chỉ thu hút được một lượng nhỏ sự quan tâm, nhiều người trong số họ đã tham gia vào các thử nghiệm tiền kỹ thuật số trong suốt những năm 80 và 90. 

Đối với họ, Bitcoin chỉ đơn giản là sản phẩm mới nhất trong một chuỗi dài các thử nghiệm trong việc tạo ra các hệ thống tiền tệ tôn trọng quyền tự do và quyền riêng tư của cá nhân. Khi truy tìm nguồn gốc hệ tư tưởng đủ xa, có thể thấy rằng ảnh hưởng hình thành của Bitcoin phần lớn bắt nguồn từ những diễn thuyết xung quanh hai cộng đồng cụ thể.

Cypherpunks

“Quyền riêng tư là cần thiết cho một xã hội cởi mở trong thời đại điện tử. […] Sự riêng tư là sức mạnh để bộc lộ bản thân một cách có chọn lọc với thế giới ”.
– Eric Hughes, “Tuyên ngôn của một Cypherpunk”

Cái tên cypherpunks dùng để chỉ những người xem các tác phẩm của John Brunner, William Gibson hay Bruce Sterling dựa trên xu hướng tiến bộ chính trị xã hội và đổi mới công nghệ. Họ tin rằng sự trỗi dậy của các mạng máy tính toàn cầu do các chính phủ và tập đoàn làm trung gian sẽ làm tổn hại đến quyền tự do và tự do một cách có hệ thống.

Phân nhánh của văn học khoa học viễn tưởng (cyberpunk) thường miêu tả một tương lai trong đó một nhóm tập đoàn toàn cầu thống trị thế giới một cách hiệu quả thông qua các hệ thống giám sát phổ biến, với nhân vật chính thường là tin tặc hoặc các cá nhân khác điều động xã hội loạn lạc này.

Các cypherpunks là một cộng đồng bao gồm các nhà mật mã học, các nhà khoa học máy tính và các nhà tương lai học chuyên xây dựng các hệ thống cần thiết để đảm bảo chủ quyền của cá nhân trong bối cảnh nhà nước có khả năng bị giám sát. Nhiều thử nghiệm tiền kỹ thuật số trong suốt những năm 1990 và đầu những năm 2000 được thúc đẩy trực tiếp bởi phong trào cypherpunk. Cộng đồng này là mảnh đất mà từ đó Bitcoin phát triển.

Dòng kỹ thuật của Bitcoin

Chìa khóa để hiểu về Bitcoin là nhận ra nó không phải là một phát minh độc nhất, đơn lẻ mà là sự tổng hợp tri thức rút ra từ các thử nghiệm thất bại trước đó. Satoshi đã tìm cách xây dựng một cơ sở hạ tầng tài chính giảm có thể tồn tại nhiều năm trong tương lai. 

Thay vì xây dựng một giải pháp mới trong môi trường lý tưởng, ông đã xây dựng dựa trên nghiên cứu trước đây về các hệ thống phân tán, mật mã tài chính, an ninh mạng và hơn thế nữa. Đầu tiên, bài viết này sẽ mô tả công nghệ nền tảng của “tiền điện tử”. Sau đó, nó sẽ mô tả một số thử nghiệm tiền kỹ thuật số đã có trước và ảnh hưởng đến Bitcoin.

 Mã khóa công khai

Trong nhiều thế kỷ, mật mã, hoặc công nghệ chia sẻ bí mật, dựa vào nhiều bên để đồng ý về một khóa cá nhân dùng chung để giải mã các thông điệp. Đây được gọi là mã hóa khóa đối xứng. Phương pháp này liên tục gặp phải vấn đề về phân phối khóa. Các phương pháp trước đây bao gồm gặp mặt trực tiếp hoặc sử dụng một chuyển phát nhanh đáng tin cậy. Hệ thống này không chỉ dễ bị tổn thương ở nhiều điểm mà còn không thực tế khi triển khai trên quy mô lớn. 

Vào những năm 1970, một phương pháp chia sẻ bí mật thay thế được gọi là mã hóa khóa bất đối xứng, hay mật mã khóa công khai. Trong hệ thống này, mỗi bên sẽ có một cặp khóa công khai và khóa riêng. Nếu Alice muốn gửi một tin nhắn an toàn cho Bob, cô ấy sẽ mã hóa tin nhắn bằng khóa công khai đã biết của Bob. Bob sau đó sẽ giải mã tin nhắn của Alice bằng khóa riêng của anh ấy. Trong hệ thống này, không bên nào phải đồng ý trước về bí mật được chia sẻ. Alice cũng có thể ký điện tử thư của cô ấy cho Bob bằng khóa riêng của cô ấy, cho phép Bob hoặc bất kỳ ai khác có kiến ​​thức về khóa công khai của cô ấy xác minh tính xác thực của thư.

Sự kết hợp giữa hệ thống mật mã khóa công khai và chữ ký số này là công nghệ nền tảng của cái mà ngày nay thường được gọi là “tiền điện tử” và đã bảo mật thành công các mạng truyền thông và các giao thức bao gồm internet trong nhiều thập kỷ. Nó cũng là một yếu tố quan trọng trong hệ thống tiền mặt kỹ thuật số.

Cuộc chiến mã khóa

Điều quan trọng cần lưu ý là mật mã khóa công khai được phát hiện gần như đồng thời vào những năm 1970 bởi Trụ sở Truyền thông của Chính phủ Vương quốc Anh và bởi hai nhà nghiên cứu độc lập người Mỹ tên là Whitfield Diffie và Martin Hellman. Các chính phủ không có ý định cấp cho công chúng quyền truy cập vào các công nghệ bảo vệ quyền riêng tư như mật mã khóa công khai, vì nó sẽ thay đổi cơ bản cán cân quyền lực. 

Khi Internet ra đời vào những năm 90, tạo ra nhu cầu bùng nổ về nhắn tin trực tuyến và thương mại điện tử, các chính phủ đã đẩy lùi việc công chúng áp dụng mã hóa, với lý do lo ngại về an ninh và hoạt động tội phạm. 

Được biết đến với tên gọi là Cuộc chiến mã khóa, dùng để chỉ cuộc chiến giữa các quyền lực chính phủ với các doanh nhân và nhà xây dựng mô hình công nghệ mới vẫn còn vang vọng cho đến ngày nay. Khi các chính phủ buộc phải thừa nhận sự xuất hiện của một hệ thống tài chính không tập trung với sự xuất hiện của “chiến binh” Bitcoin. 

eCash 

David Chaum có lẽ là người có ảnh hưởng nhất trong không gian tiền điện tử. Ông là người tiên phong trong hệ thống tiền tệ kỹ thuật số khi internet vẫn còn ở giai đoạn sơ khai trước khi ra mắt mạng lưới toàn cầu (World Wide Web). 

Năm 1981, Chaum xuất bản một bài báo đột phá, “Thư điện tử không thể truy cập, địa chỉ trả lại và bút danh kỹ thuật số” – một tài liệu nền tảng về lĩnh vực quyền riêng tư trên internet trực tiếp dẫn đến việc tạo ra các giao thức bảo mật như Tor. Năm 1982, Chaum xuất bản “Chữ ký mù cho các khoản thanh toán không thể truy cập”, một tài liệu then chốt trình bày chi tiết một hệ thống giao dịch ẩn danh sẽ trực tiếp truyền cảm hứng cho các thử nghiệm tiền kỹ thuật số trong tương lai.

Hệ thống thanh toán eCash là nỗ lực của Chaum nhằm mang lại sự riêng tư của tiền mặt vật chất và tiền xu vào lĩnh vực kỹ thuật số với sự ra đời của các dịch vụ ngân hàng điện tử. Năm 1989, Chaum thành lập DigiCash. Có trụ sở chính tại Amsterdam, Chaum và nhóm của ông đã xây dựng giao thức eCash. Trong suốt nửa sau của những năm 90, Chaum đã vật lộn để đảm bảo đủ quan hệ đối tác với các thương gia và ngân hàng để duy trì dự án và cuối cùng tuyên bố phá sản vào năm 1998.

Trong khi liên doanh không kéo dài, eCash đã tạo ra những con đường mới trong không gian tiền tệ kỹ thuật số. Mặc dù không phải là một loại tiền kỹ thuật số nguyên bản như Bitcoin, nhưng eCash báo trước những gì hiện được gọi là tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương, hoặc CBDC và stablecoin – tài sản kỹ thuật số được hỗ trợ bởi dự trữ và được phát hành bởi bên thứ ba đáng tin cậy như ngân hàng hoặc công ty.

Vàng “điện tử” (Egold)

Được thành lập bởi Douglas Jackson và Barry Downey vào năm 1996, E-gold là một hệ thống tiền tệ kỹ thuật số được hỗ trợ bởi lượng vàng dự trữ trong các hầm chứa ở London và Dubai. Được định nghĩa bằng gam, E-gold cung cấp một hệ thống thanh toán trực tuyến thay thế có khả năng chuyển giao giá trị nhanh chóng, không biên giới, nhưng dự án phải đối mặt với các vấn đề pháp lý và hệ thống quan trọng.

Nền kinh tế vàng điện tử được tiến hành thông qua một máy chủ trung tâm do một công ty duy trì, máy chủ này tạo ra một điểm lỗi hoặc gián đoạn duy nhất trong trường hợp có tranh chấp giữa các nhà khai thác hoặc bị chính quyền đóng / tịch thu. Hệ thống E-gold ban đầu không có nhiều hạn chế về việc tạo tài khoản, dẫn đến việc tiền tệ được sử dụng trong các hoạt động tội phạm khác nhau. Trong khi Jackson và nhóm nghiên cứu nỗ lực chống lại tội phạm sử dụng E-gold, cuối cùng họ bị kết tội điều hành một doanh nghiệp chuyển tiền không có giấy phép và liên doanh này đã bị đóng cửa. 

Trong khi eCash là một hệ thống tiền điện tử được triển khai phối hợp với hệ thống ngân hàng kế thừa, thì E-gold hoạt động như một hệ thống tài chính song song được xây dựng hoàn toàn mà không có sự thừa nhận hoặc đầu vào của các cơ quan quản lý. Trong thời gian này, chính phủ Hoa Kỳ đã cảnh giác về việc công chúng có quyền truy cập vào mật mã khóa công khai và các phương tiện để mã hóa sự hiện diện của họ trên internet. Các liên doanh như E-gold đã mang đến những lo ngại như vậy đối với hành động giao dịch qua các mạng truyền thông. Phần lớn xung đột về quy định xung quanh các loại tiền kỹ thuật số thay thế gây ra trong thời gian này vẫn tồn tại cho đến ngày nay. 

Tiền mặt kỹ thuật số ngang hàng: Phiên bản Cypherpunk

Trong khi các hệ thống tiền tệ kỹ thuật số trước đây có ảnh hưởng đến việc thiết kế tiền điện tử, những người xây dựng không trực tiếp tham gia vào cộng đồng đó. Chaum, chẳng hạn, không đặc biệt ủng hộ hệ tư tưởng cypherpunk.

Tuy nhiên, các thử nghiệm tiền kỹ thuật số sau đây đã được hình thành bởi các thành viên tích cực của cộng đồng này và có thể được coi là tiền thân trực tiếp của Bitcoin. Dù trực tiếp hay gián tiếp, những đề xuất và triển khai này đều có ảnh hưởng đến việc Satoshi phát minh ra Bitcoin.

Hashcash

Năm 1992, các nhà nghiên cứu Cynthia Dwork và Moni Naor của IBM đang khám phá các phương pháp chống lại các cuộc tấn công Sybil, các cuộc tấn công từ chối dịch vụ và tin nhắn rác trên các dịch vụ internet đang phát triển như email. Trong bài báo “Định giá thông qua Xử lý hoặc Chống lại Thư rác”, cặp đôi này đã đề xuất một hệ thống trong đó người gửi email tiến hành một số công việc tính toán để giải một câu đố mật mã. 

Sau đó, người gửi sẽ đính kèm bằng chứng về giải pháp vào email: bằng chứng công việc hoặc PoW. Mặc dù chi phí tính toán của quá trình này khá nhỏ, nhưng nó sẽ đủ để ngăn chặn thư rác một cách hiệu quả. Hệ thống cũng sẽ có một “cửa sập” cho phép cơ quan trung ương giải quyết ngay lập tức câu đố mà không tốn công.

Năm 1997, sinh viên 26 tuổi tốt nghiệp Đại học Exeter và đang hoạt động trong lĩnh vực cypherpunk Adam Back đã đưa vào danh sách gửi thư cypherpunk và đề xuất một hệ thống tương tự gọi là Hashcash. Trong hệ thống này, không có cửa sập, cơ quan trung ương hoặc sự chú trọng vào các câu đố mật mã. Thay vào đó, quy trình tập trung vào băm.

Hashing là quá trình biến bất kỳ phần dữ liệu nào có kích thước bất kỳ thành một chuỗi ký tự ngẫu nhiên có độ dài xác định trước. Thay đổi nhỏ nhất đối với dữ liệu cơ bản sẽ dẫn đến một hàm băm hoàn toàn khác, cho phép dễ dàng xác minh dữ liệu. Ví dụ: hàm băm SHA-256 của cụm từ “Bitcoin là gì?” tạo ra số thập lục phân sau: 

Trong Hashcash, người gửi sẽ liên tục băm siêu dữ liệu của email – chẳng hạn như địa chỉ của người gửi, địa chỉ của người nhận, thời gian của thư, v.v. – cùng với một số ngẫu nhiên được gọi là “nonce” cho đến khi kết quả băm bắt đầu bằng một số bit không xác định trước.

Vì người gửi không thể biết mã băm chính xác nên sau đó họ phải liên tục băm siêu dữ liệu email bằng cách sử dụng một mã số khác cho đến khi tìm thấy kết hợp hợp lệ. Tương tự như hệ thống của Dwork và Naor, quá trình này yêu cầu tài nguyên tính toán, tạo ra bằng chứng công việc.

Như tên cho thấy, chống thư rác không phải là trường hợp sử dụng duy nhất mà Back đã nghĩ đến đối với Hashcash. Tuy nhiên, các mã thông báo bằng chứng công việc vô dụng đối với người nhận và không thể chuyển được, khiến chúng không hiệu quả như tiền mặt kỹ thuật số. Tiền tệ cũng sẽ phải chịu lạm phát phi mã, vì tốc độ tính toán ngày càng cải thiện của các máy mới sẽ khiến việc tạo ra các bằng chứng ngày càng dễ dàng hơn. Tuy nhiên, Hashcash của Back sẽ truyền cảm hứng cho việc ứng dụng hơn nữa bằng chứng công việc trong hai hệ thống tiền mặt kỹ thuật số được đề xuất và tiền thân của Bitcoin: B-money và Bit Gold.

B-money

Vào năm 1998, một cypherpunk Wei Dai đang hoạt động đã đề xuất B-money, một hệ thống tài chính ngang hàng thay thế hoặc P2P, để tiến hành giao dịch trực tuyến bên ngoài hệ thống tài chính kế thừa được kiểm soát bởi những người gác cổng doanh nghiệp và do chính phủ quản lý. Hệ thống sẽ cho phép tạo ra tiền kỹ thuật số và ban hành và thực thi các hợp đồng hoàn chỉnh với một hệ thống trọng tài để giải quyết tranh chấp. Bài đăng của Dai bao gồm hai đề xuất.

Đề xuất đầu tiên của Dai đã loại bỏ quyền kiểm soát đơn lẻ của cơ quan trung ương đối với cơ sở dữ liệu giao dịch và thay thế nó bằng hệ thống sổ cái dùng chung giữa một mạng lưới các đồng nghiệp có bút danh được biểu thị dưới dạng địa chỉ khóa công khai. Để tạo ra một loại tiền kỹ thuật số, một nút sẽ phải giải quyết một vấn đề tính toán và truyền phát giải pháp lên mạng (một bằng chứng công việc) trong một cuộc đấu giá nhiều giai đoạn. Số lượng tài sản được phát hành sẽ được xác định bởi chi phí của nỗ lực tính toán được thực hiện liên quan đến một rổ hàng hóa tiêu chuẩn. 

Nếu Alice muốn giao dịch với Bob, cô ấy sẽ phát một giao dịch tới toàn bộ mạng bao gồm một gói thông tin chứa số tiền và địa chỉ khóa công khai của Bob. Tuy nhiên, Dai nhận ra rằng đề xuất ban đầu này không giải quyết được vấn đề chi tiêu gấp đôi vì Alice có thể đồng thời chi tiêu cùng một tài sản với Bob và Carol.

Trong đề xuất thứ hai của mình, Dai gợi ý rằng thay vì mọi người đều có một bản sao của sổ cái, một tập hợp con đặc biệt của những người ngang hàng, được gọi là “máy chủ”, sẽ duy trì một sổ cái dùng chung trong khi người dùng thông thường chỉ cần xác minh rằng các giao dịch đã được xử lý bởi máy chủ. Để đảm bảo sự tin tưởng và ngăn chặn sự thông đồng, các máy chủ sẽ gửi một số tiền nhất định vào một tài khoản đặc biệt, số tiền này sẽ được sử dụng như một khoản tiền phạt hoặc phần thưởng trong trường hợp có hành vi xấu, tương tự như hệ thống bằng chứng cổ phần trong các blockchain khác.

Đề xuất của Dai về tiền B chưa bao giờ được thực hiện theo bất kỳ cách nào, nhưng điều đáng chú ý là nó tương tự như Bitcoin, đặc biệt là với việc sử dụng sổ cái chia sẻ và tiền tệ kỹ thuật số dựa trên PoW. Tuy nhiên, sự khác biệt chính là tiền của B-money được gắn với một giá trị hàng hóa nhất định, khiến nó trở thành một mô hình ban đầu cho cái mà bây giờ được gọi là stablecoin.

Bit gold 

Trước đây là thành viên tích cực của cả cộng đồng người hướng ngoại và cộng đồng cypherpunk, Szabo là một trong những nhân vật có ảnh hưởng nhất đến sự phát triển của tiền điện tử và công nghệ blockchain. Ông là một người có nhiều kinh nghiệm trong các lĩnh vực từ khoa học máy tính, mật mã đến luật.

Szabo được trao giải Sao Bắc Đẩu về tầm nhìn về việc tạo ra một xã hội kinh tế tự do ngoài sự kiểm soát của các tập đoàn và các quốc gia. Năm 1994, ông đề xuất các hợp đồng thông minh – các hợp đồng kỹ thuật số được thực thi và thực thi thông qua mã hơn là luật pháp lý – như một khối xây dựng cơ bản của thương mại điện tử không biên giới.

Sau đó, ông nhận ra rằng một yếu tố quan trọng đã bị thiếu: một loại tiền kỹ thuật số nguyên bản có thể chảy qua các hợp đồng này. Sau khi chứng kiến ​​hàng loạt thí nghiệm tiền kỹ thuật số phải đối mặt với trở ngại này đến trở ngại khác (và thậm chí đã làm việc tại DigiCash của Chaum một thời gian), Szabo quyết định làm việc trên một đề xuất mới có thể thành công khi những nỗ lực trước đây không thành công. 

Khi nghiên cứu lịch sử tiền tệ, Szabo đã xác định tiền hàng hóa như các thỏi vàng miếng là nền tảng khái niệm vững chắc cho một loại tiền tệ mới của Internet. Loại tiền mới này phải là tiền kỹ thuật số, khan hiếm, cực kỳ tốn kém để tạo ra và không dựa vào các bên thứ ba đáng tin cậy để đảm bảo nó và mang lại giá trị cho nó – theo một nghĩa nào đó, vàng kỹ thuật số. Đề xuất của anh ấy: Bit Gold . 

Bit Gold hoạt động tương tự như Hashcash và đặc biệt là B-money ở chỗ nó sử dụng một chuỗi tích lũy các bằng chứng công việc dựa trên băm được đánh dấu thời gian và xuất bản định kỳ lên một mạng máy chủ. Việc phát hành và sở hữu Bit Gold được ghi lại trên sổ đăng ký quyền sở hữu tài sản phân tán – về cơ bản, một giao thức cho phép quản lý một số loại tài sản nhất định bằng cách sử dụng hệ thống bỏ phiếu dựa trên số đại biểu. 

Trường hợp Bit Gold không được coi là một loại tiền tệ là do nó thiếu khả năng thay thế – tức là khi mỗi đơn vị riêng lẻ có thể hoán đổi cho nhau cho một đơn vị giống nhau cho cùng một giá trị. Đây là điều cần thiết cho bất kỳ hình thức tiền tệ khả thi nào. Bởi vì chi phí của Bit Gold có liên quan đến chi phí tính toán của bằng chứng công việc tại một thời điểm cụ thể và vì chi phí tính toán sẽ giảm với các máy tốt hơn, một đơn vị Bit Gold được khai thác vào năm 2015 sẽ có giá trị ít hơn một đơn vị Bit Gold được khai thác vào năm 2005.

Szabo đã đề xuất một giải pháp lớp thứ hai liên quan đến một ngân hàng an toàn, đáng tin cậy, có thể kiểm tra được, có thể theo dõi việc phát hành Bit Gold theo thời gian, liên tục đóng gói các mã thông báo bằng chứng công việc thành các đơn vị giá trị bằng nhau, tạo ra một phương tiện trao đổi ổn định. Tuy nhiên, hệ thống sẽ dễ bị tấn công Sybil có thể gây chia rẽ mạng. Szabo tin rằng bất kỳ sự phân chia mạng tiềm năng nào có thể được khắc phục với những người tham gia trung thực tiếp tục trên hệ thống của riêng họ và người dùng sẽ tự nhiên đứng về phía họ thông qua sự đồng thuận xã hội. 

Szabo đang chuẩn bị triển khai Bit Gold ngay trước khi Satoshi công bố thiết kế cho Bitcoin vào năm 2008. Sau khi Bitcoin ra mắt, ông đã từ bỏ dự án Bit Gold, tin rằng Bitcoin đã khéo léo giải quyết những thiếu sót của Bit Gold và các thử nghiệm tiền kỹ thuật số trước đó bằng cách tổng hợp các nỗ lực trước đó thành một hệ thống hoạt động đơn giản. 

Hai thí nghiệm tiền kỹ thuật số này rất quan trọng đối với việc phát minh ra Bitcoin. Trong một bài đăng trên diễn đàn Bitcointalk năm 2010, Satoshi đã tuyên bố , “Bitcoin là sự triển khai đề xuất tiền B của Wei Dai […] vào năm 1998 và đề xuất Bitgold của Nick Szabo.” 

Sự ra đời của Bitcoin

Genesis

Sau khi Satoshi công bố đề xuất dài 8 trang của họ cho một hệ thống tiền mặt kỹ thuật số mới trên danh sách gửi thư, họ đã mở dự án để thảo luận và tranh luận từ một nhóm trực tuyến gồm các nhà mật mã học, các nhà khoa học máy tính và các cựu chiến binh tiền kỹ thuật số. Mặc dù Satoshi đã viết nhiều về cơ sở mã Bitcoin trước khi xuất bản sách trắng, nhưng họ đã mở nó ra để công chúng giám sát trong một cộng đồng trực tuyến gồm các đồng nghiệp. 

Ngay từ những ngày đầu tiên, Bitcoin là một dự án phần mềm mã nguồn mở được xây dựng và duy trì bởi một cộng đồng các nhà phát triển và những người đam mê. Vào ngày 8 tháng 11 năm 2008, Bitcoin đã được đăng ký trên nền tảng phát triển phần mềm nguồn mở SourceForge. Đây là khi Bitcoin trở thành một dự án nhóm. 

Vào ngày 3 tháng 1 năm 2009, khối gốc (hoặc khối 0) cho Bitcoin đã được khai thác bởi Satoshi (hơn bảy ngày). Trong giao dịch ban đầu này, còn được gọi là giao dịch tạo, hoặc “coinbase”, Satoshi đã bao gồm thông điệp sau: 

“The Times 03 / Jan / 2009 Chancellor on the top of the second-end of the bank cho các ngân hàng”

Thông điệp này là một tín hiệu rõ ràng về ý định của Bitcoin. Khi thế giới đang trải qua cuộc khủng hoảng tài chính lớn nhất kể từ cuộc Đại suy thoái, một tầm nhìn mới về một hệ thống tiền tệ tách biệt với nhà nước đã ra đời.

Vào ngày 12 tháng 1 năm 2009, giao dịch Bitcoin hậu phát triển đầu tiên đã xảy ra giữa Satoshi và nhà hoạt động tiền mã hóa Finney trong khối 170. Finney cũng được cho là người đầu tiên khai thác Bitcoin cùng với Satoshi sau khi ra mắt mạng. 

Ngày Pizza Bitcoin

Việc sử dụng Bitcoin đầu tiên được ghi nhận để trao đổi hàng hóa hoặc dịch vụ xảy ra vào ngày 22 tháng 5 năm 2010 khi lập trình viên Floridian Laszlo Hanyecz đề nghị trả 10.000 BTC cho bánh pizza. Tỷ giá hối đoái ban đầu cho Bitcoin chỉ mới được thiết lập một vài tháng trước đó. Giá của hai chiếc pizza lớn của Papa John’s được ước tính vào khoảng 25 đô la vào thời điểm mua. Tính đến tháng 3 năm 2021, hai chiếc pizza đó hiện sẽ vượt quá 500 triệu đô la giá trị. Trong khi nhiều nhà bình luận nói đùa về giao dịch của Hanyecz khi nhìn lại, điều quan trọng cần lưu ý là mạng Bitcoin mới ra đời vào thời điểm đó.

Trong bài diễn thuyết xung quanh trường hợp sử dụng Bitcoin như một phương tiện trao đổi, giao dịch nổi tiếng của Hanyecz thường được đưa ra làm ví dụ về việc phạm vi đáng kinh ngạc trong lịch sử giá của Bitcoin dường như đi ngược lại với việc sử dụng nó như một loại tiền tệ hiệu quả. Với nguồn cung khan hiếm giới hạn ở mức 21 triệu, mọi người có thể không muốn sử dụng nó như tiền mặt mà là một khoản đầu tư dài hạn – theo cách nói của ngành là “HODL”. Tuy nhiên, giao dịch mua tiên phong của Hanyecz đã chứng minh rằng trên thực tế, Bitcoin có thể được sử dụng như một hệ thống giao dịch P2P kỹ thuật số. 

Lịch sử của Bitcoin – những ngày không thể quên

Trong những ngày đầu của nền kinh tế Bitcoin, cách mọi người tham gia vào mạng lưới và thu được Bitcoin là thông qua quá trình khai thác. Khai thác là quá trình mạng liên tục xác nhận các giao dịch được truyền phát và ghi lại chúng trong sổ cái phân tán dưới dạng các “khối” dữ liệu giao dịch được liên kết, tạo ra lịch sử giao dịch an toàn bằng mật mã, có thể xác minh theo thời gian. Mạng Bitcoin được thiết kế để những người khai thác được thưởng vì đảm bảo thời gian hoạt động của mạng thông qua phần thưởng khối được phát hành bằng Bitcoin. Đây cũng là quá trình đúc tiền cho đồng Bitcoin. 

Vào ngày 27 tháng 11 năm 2010, Slush Pool ra mắt. Nhóm khai thác lâu đời nhất trong ngành công nghiệp Bitcoin, Slush Pool cung cấp cho các thợ đào tiềm năng một phương tiện để tập hợp các tài nguyên tính toán lại với nhau để khai thác Bitcoin và chia sẻ phần thưởng khối tương ứng với công việc đã hoàn thành. Điều này cho phép các cá nhân thiếu sức mạnh CPU dồi dào tham gia tập thể vào các hoạt động của mạng và kiếm Bitcoin trong quá trình này.

Silkroad 

Kể từ đó, ngành công nghiệp khai thác đã trở thành một ngành tiểu thủ công nghiệp mà trở thành một hoạt động kinh doanh quy mô lớn, sử dụng nhiều năng lượng hơn với một số lượng tương đối nhỏ các công ty sản xuất phần lớn năng lượng băm. Trong khi phạm vi khai thác tiền điện tử đã thay đổi đáng kể với sự xuất hiện của nhiều loại tiền điện tử khác, Slush Pool đã đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử và sự trưởng thành của mạng Bitcoin. 

Lịch sử của Bitcoin sẽ hoàn chỉnh nếu không có một chương về Con đường tơ lụa. Ra mắt vào tháng 2 năm 2011 bởi Ross Ulbricht, người đã sử dụng bút danh “Dread Pirate Roberts” (được đặt theo tên một nhân vật trong bộ phim The Princess Bride), Silk Road là một thị trường darknet trực tuyến chỉ có thể truy cập thông qua dịch vụ duyệt ẩn danh Tor, với Bitcoin là tiền tệ.

Trang web được hình dung như một chợ mở, miễn phí, nơi mọi người có thể giao dịch tự do với nhau bên ngoài các ràng buộc của quy định. Ngoài việc là một thị trường, trang web cũng có một diễn đàn trong đó người dùng có thể thảo luận về chủ nghĩa tự do, chủ nghĩa vô chính phủ tiền điện tử và các quan điểm bất đồng chính kiến ​​khác. Trang web cũng có hệ thống danh tiếng cùng với hệ thống ký quỹ tự động để giảm gian lận.

Sau khi địa điểm này trở thành thiên đường buôn bán ma túy bất hợp pháp và các loại thương mại tội phạm khác, các cơ quan thực thi pháp luật liên bang bắt đầu điều tra các hoạt động của nó, đỉnh điểm là vụ bắt giữ Ulbricht vào ngày 2 tháng 10 năm 2013. Anh ta hiện đang thụ án nhiều án chung thân và không có khả năng được ân xá . 

Con đường tơ lụa là một thời điểm quan trọng trong lịch sử của Bitcoin. Câu chuyện về Bitcoin như một loại tiền tệ được lựa chọn cho các hoạt động tội phạm bắt nguồn từ các trường hợp như thị trường khét tiếng. Những gì được dự định như là một biểu hiện của chủ nghĩa lý tưởng tự do xung quanh tự do cá nhân và thị trường tự do đã trở thành thị trường chợ đen huyền thoại nhất trong kỷ nguyên hiện đại.

Điều quan trọng cần lưu ý là Dịch vụ thống soái Hoa Kỳ đã bán đấu giá gần 30.000 BTC đã bị thu giữ trong vụ bắt giữ Ulbricht, bản thân nó cho thấy sự tin cậy về tính hợp pháp cơ bản của Bitcoin. Bất chấp câu chuyện của Silk Road, thị trường này đã cho thấy khả năng của Bitcoin trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho giao dịch P2P trong một thị trường mở.

Thật không may, các hàng hóa và dịch vụ hợp pháp có sẵn trên Con đường tơ lụa – từ nghệ thuật, quần áo, đến thủ công mỹ nghệ – chỉ chiếm khối lượng hoạt động của thị trường ít hơn nhiều. Như tác giả khoa học viễn tưởng và người nhìn xa trông rộng về cyberpunk Gibson đã từng nói, “Đường phố tìm thấy những công dụng riêng của nó cho mọi thứ.”

Satoshi bí ẩn

Vào ngày 26 tháng 4 năm 2011, Satoshi đã khởi động dự án Bitcoin, trao dây chuyền phát triển cho Gavin Andresen và cộng đồng mã nguồn mở. Cho đến thời điểm này, sự phát triển của Bitcoin về cơ bản được dẫn dắt bởi Satoshi, cho dù họ có thể là ai.

Nhìn lại, tính ẩn danh của nhà phát minh là cốt lõi cho sự thành công và bền bỉ của dự án Bitcoin. Với việc các cơ quan thực thi pháp luật ngăn chặn việc sử dụng bất chính tiền điện tử trong những năm sau đó, lẽ dĩ nhiên, Satoshi đã được xác định một cách không thể chối cãi, (những) người tạo ra một hệ thống tiền tệ thay thế không biên giới, không được phép, bảo vệ quyền riêng tư sẽ nhận được một câu không khác gì của Ulbricht. Satoshi rời khỏi dự án là điều cần thiết để Bitcoin vẫn đúng với nền tảng của nó là một hệ thống tài chính linh hoạt, phi tập trung và giảm thiểu sự tin cậy. 

WikiLeaks và tiền chống kiểm duyệt

Được thành lập vào năm 2006 bởi Julian Assange – một cypherpunk tích cực – trang web tố giác WikiLeaks đã phát triển mối quan hệ căng thẳng với các cơ quan quản lý và các cơ quan viết tắt trên khắp thế giới sau khi làm rò rỉ các tài liệu mật liên quan đến hoạt động bí mật, mờ ám của các chính phủ và tập đoàn. 

Vào ngày 14 tháng 6 năm 2011, WikiLeaks bắt đầu chấp nhận các khoản đóng góp bằng Bitcoin sau khi PayPal đóng băng các tài khoản của tổ chức phi lợi nhuận và Visa và Mastercard bị đình chỉ thanh toán. Điều đó có ý nghĩa: WikiLeaks đã tìm cách trở thành một ví dụ vững chắc về cam kết của Bất động sản thứ tư đối với sự thật trong bối cảnh kiểm duyệt và áp lực của các quyền lực và Bitcoin đã cung cấp một hệ thống kế toán toàn cầu, không biên giới, chống kiểm duyệt để bổ sung cho những nỗ lực này. 

Đáng chú ý, Satoshi bày tỏ lo ngại về việc sử dụng Bitcoin trên WikiLeaks. “Sẽ rất tuyệt nếu thu hút được sự chú ý này trong bất kỳ bối cảnh nào khác,” họ nói trong một bài đăng năm 2010. “WikiLeaks đã đá vào tổ ong bắp cày, và cả bầy đang tiến về phía chúng tôi.”

Sự kết hợp của hai thực thể này đã củng cố danh tính của Bitcoin như một công nghệ gây bất đồng trong mắt công chúng. Vụ bắt giữ Assange vào ngày 11 tháng 4 năm 2019 càng làm nổi bật những lỗ hổng của một nhân vật công chúng đứng đầu một phong trào, dù chúng có thể có sai sót như thế nào. Bị giam giữ ở London vào năm 2019, việc dẫn độ Assange về Mỹ vẫn chưa có kết quả vào đầu năm 2021.

Sự trỗi dậy và sụp đổ của Mt. Gox

Ra mắt vào tháng 7 năm 2010 bởi nhà phát triển phần mềm P2P Jed McCaleb trước khi được bán cho Mark Karpelès, Magic: The Gathering Online eXchange, hay còn được gọi là Mt. Gox, đã trở thành sàn giao dịch Bitcoin lớn nhất trên thế giới, tạo điều kiện cho khoảng 70% giao dịch của mạng tại đó cao điểm từ năm 2013 đến năm 2014.

Vào ngày 7 tháng 2 năm 2014, sàn giao dịch đã tạm dừng tất cả các giao dịch rút tiền sau khi vi phạm bảo mật. Cuối tháng đó, Mt. Gox đã ngoại tuyến, với 744.408 Bitcoin bị tin tặc đánh cắp – trị giá khoảng 43 tỷ USD tính đến tháng 3 năm 2021. Có những nỗ lực để bồi thường cho người dùng Mt. Gox vì mất Bitcoin của họ, nhưng câu chuyện vẫn đang tiếp diễn. Một số người chứng kiến ​​tài sản của họ biến mất sau thảm họa Mt. Gox đã gửi yêu cầu bồi hoàn để lấy lại tiền, nhưng những khoản thanh toán như vậy đã gặp nhiều thất bại.

Sự sụp đổ của sàn giao dịch hàng đầu một thời do vi phạm bảo mật đã trở thành thảm họa Tacoma Narrows Bridge đối với ngành công nghiệp tiền điện tử, làm nổi bật những rủi ro hệ thống xung quanh việc lưu ký tập trung các tài sản tiền điện tử. Theo một nghĩa nào đó, đó là một câu chuyện cảnh giác cho những người tham gia vào nền kinh tế tiền điện tử. Bạn tin tưởng người khác bảo đảm tài sản của mình hay bạn tin tưởng chính mình? Đối với các doanh nhân và nhà xây dựng trong không gian này, nó đã trở thành một ví dụ về những cân nhắc và rủi ro khi tạo ra các dịch vụ và cơ sở hạ tầng xung quanh một tài sản có giá trị mà bản thân nó đã được phân cấp.

Quy định về BitLicense và tiền điện tử ở New York

Công nghệ và việc áp dụng nó hiếm khi phù hợp với tốc độ quy định. Các doanh nhân và nhà xây dựng các công nghệ mới nổi thường gặp khó khăn với các cơ quan quản lý nếu có một số mơ hồ xung quanh việc liệu các khuôn khổ kế thừa có áp dụng trong mô hình mới hay không. 

Trong trường hợp tiền điện tử – nơi tài sản có biệt danh, không thể thoái thác và hoạt động theo một bộ quy tắc cơ bản nằm ngoài bất kỳ sự kiểm soát chủ quyền nào – thì xung đột giữa cái cũ và cái mới là không thể tránh khỏi. Giữa sự đóng cửa của thị trường Silk Road và sự sụp đổ của Mt. Gox, các cơ quan quản lý nhà nước bắt đầu thực hiện các quy định cụ thể cho các doanh nghiệp giao dịch tài sản tiền điện tử ở bất kỳ khả năng quản lý nào. 

Vào ngày 17 tháng 7 năm 2014, Bộ Dịch vụ Tài chính Bang New York đã đề xuất “BitLicense”, một giấy phép kinh doanh áp dụng các hạn chế nghiêm ngặt đối với các doanh nghiệp tiền tệ kỹ thuật số hoạt động trong bang New York cung cấp các dịch vụ trông giữ, trao đổi và / hoặc truyền tải cho khách hàng . 

Được ủy quyền bởi giám đốc dịch vụ tài chính đầu tiên của New York, Benjamin Lawsky, giấy phép đã bị ngành công nghiệp chỉ trích nặng nề vì những yêu cầu đắt đỏ và ức chế, vì chi phí tuyệt đối để có được giấy phép sẽ khiến các doanh nghiệp vừa và nhỏ không thể tuân thủ. . Khi BitLicense có hiệu lực vào ngày 8 tháng 8 năm 2015, 10 công ty tiền điện tử nổi tiếng đã rời New York trong cái mà Tạp chí Kinh doanh New York gọi là “Cuộc di cư Bitcoin vĩ đại”.

Trong khi NYDFS hiện đang có kế hoạch truy cập lại BitLicense, khuôn khổ quy định đã đặt ra tiền lệ cho cách các cơ quan chức năng ở cấp tiểu bang và liên bang có thể chọn để nuôi dưỡng hoặc ngăn cản sự đổi mới công nghệ và thương mại. Vào năm 2020, NYDFS đã giới thiệu BitLicense có điều kiện – một biến thể của khuôn khổ tiêu chuẩn về quy định tiền điện tử. PayPal đã bắt đầu cung cấp tài sản tiền điện tử, bao gồm cả Bitcoin, trên nền tảng của nó cùng năm theo BitLicense có điều kiện.

Kể từ khi thành lập, bối cảnh pháp lý của Hoa Kỳ đối với các dự án tiền điện tử đã trở thành một vấn đề chắp vá theo từng tiểu bang với sự thiếu rõ ràng phổ biến cho đến ngày nay. Mặc dù quy định của ngành tiền điện tử trước đây có những mảng xám, nhưng một số cơ quan quản lý của Hoa Kỳ đã đưa ra nhiều hành động và thực thi khác nhau. Bao gồm cả sự kết hợp: cuộc đàn áp của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch đối với việc cung cấp tiền xu ban đầu sau năm 2017 và Văn phòng kiểm soát tiền tệ chấp thuận các ngân hàng quốc gia của Hoa Kỳ cung cấp dịch vụ lưu ký tài sản kỹ thuật số vào năm 2020.

Xét về quy định bản địa hóa của Hoa Kỳ, luật tiền điện tử của các bang có thể khác nhau, dẫn đến các nền tảng khác nhau của Hoa Kỳ sẽ mở khả năng cung cấp cho khách hàng của một số bang trước những bang khác, chẳng hạn như đã thấy với Binance.US. Đặc biệt, Wyoming đã tự định vị mình là một khu vực hỗ trợ sự phát triển của ngành công nghiệp tiền điện tử và blockchain ở một số cấp độ. 

Mạng lightning

Để một hệ thống tiền mặt kỹ thuật số thay thế có thể cạnh tranh với các nhà cung cấp thanh toán toàn cầu như Visa hoặc Mastercard, nó phải có khả năng xử lý vô số giao dịch hàng ngày trong cuộc sống của chúng ta. Bitcoin, trong lần lặp lại hiện tại, vẫn chưa được trang bị để xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây trên blockchain cơ sở của nó mà Visa có thể, vì vậy khi các nhà phát triển và nhà xây dựng trong không gian bắt đầu ngày càng tranh luận về khả năng mở rộng của Bitcoin, vô số giải pháp mở rộng đã được đề xuất.

Vào ngày 14 tháng 1 năm 2016, Joseph Poon và Thaddeus Dryja đã phát hành một sách trắng trình bày chi tiết về Lightning Network, một giải pháp mở rộng quy mô lớp hai cho Bitcoin, trong đó các giao dịch có thể xảy ra qua các kênh thanh toán ngoài chuỗi để sau đó được giải quyết và xác minh bằng mật mã trên chuỗi . Điều này sẽ giảm tải giao dịch trên blockchain cơ sở đồng thời cho phép thực hiện các giao dịch nhanh hơn, rẻ hơn. Hệ thống đã hoạt động trên mạng chính của Bitcoin kể từ tháng 3 năm 2018 và tiếp tục phát triển như một cơ sở hạ tầng Bitcoin quan trọng.

Lightning Network tạo điều kiện thuận lợi cho “thanh toán tức thì”, là “thanh toán blockchain nhanh như chớp mà không cần lo lắng về thời gian xác nhận khối,” như mô tả trên trang web của nó. Tuy nhiên, Bitcoin đã thực hiện nhiều vai trò lưu trữ giá trị hơn thay vì hoạt động như một loại tiền tệ giao dịch, do đó, tốc độ và chi phí giao dịch được cho là đã trở nên ít quan trọng hơn. 

Chuỗi khối chính của Bitcoin dường như vẫn hoạt động hiệu quả song song với các giao dịch mua lớn nếu hoạt động trong vai trò lưu trữ giá trị, bằng chứng là một số hoạt động mua bán của MicroStrategy trong lĩnh vực tình báo kinh doanh . Vào tháng 9 năm 2020, Michael Saylor, Giám đốc điều hành của MicroStrategy, đã trình bày chi tiết cách công ty mua 38.250 Bitcoin, sử dụng chuỗi khối chính của tài sản trong quá trình này. Tuy nhiên, công ty chỉ gửi 18 giao dịch trên blockchain của Bitcoin, thực hiện 78.388 thao tác ngoài chuỗi gốc của nó.

Cuộc chiến mở rộng quy mô Bitcoin

Mặc dù Lightning Network là một giải pháp kỹ thuật về mặt lý thuyết có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch Bitcoin tần suất cao, nhưng vẫn có khái niệm mở rộng quy mô chuỗi khối Bitcoin chính khi mạng tiếp tục phát triển. Từ năm 2016 đến năm 2017, các cổ đông của mạng Bitcoin – những người khai thác, nhà phát triển và các công ty xây dựng trên nó – đã bị cuốn vào một cuộc tranh luận căng thẳng xung quanh các lộ trình khác nhau về khả năng mở rộng.

Mặc dù việc khám phá đầy đủ về Cuộc chiến mở rộng quy mô Bitcoin, như chúng đã được gọi, nằm ngoài phạm vi của hướng dẫn này, cuộc tranh luận có thể được rút gọn thành hai khái niệm: kích thước khối Bitcoin và sự phân bổ quyền lực trên toàn mạng.

Những người ủng hộ việc tăng kích thước khối của chuỗi khối Bitcoin tin rằng việc tăng số lượng giao dịch có thể được xác thực trong một khối có thể làm tăng thông lượng giao dịch tổng thể của mạng. Các nhà phê bình phản đối ý tưởng, nói rằng việc tăng kích thước khối sẽ làm tăng đáng kể kích thước dữ liệu của toàn bộ mạng, tạo gánh nặng cho các thợ mỏ với nhu cầu tính toán nhiều hơn, ngăn cản những người chơi nhỏ hơn khai thác hiệu quả Bitcoin và tập trung quyền lực giữa các công ty độc quyền khai thác đã được thiết lập.

Trong hai cuộc bàn tròn kín giữa các bên liên quan trong ngành, được gọi là Thỏa thuận Hồng Kông và Thỏa thuận New York, một sự đồng thuận đã được đưa ra cho con đường phía trước. Tuy nhiên, vào ngày 1 tháng 8 năm 2017, mạng Bitcoin đã được chia thành những người đề xuất khối lớn đã thực hiện các thay đổi đối với cơ sở mã và bắt đầu khai thác một chuỗi mới, hiện được đặt tên là Bitcoin Cash ( BCH ). 

Cuộc tranh luận về quy mô đã làm sáng tỏ thách thức của một mạng phi tập trung trong việc đạt được sự đồng thuận xung quanh các bản cập nhật giao thức quan trọng khi có quá nhiều giá trị đang bị đe dọa. Với sự vắng mặt của Satoshi, chỉ còn là vấn đề thời gian cho đến khi các bên liên quan phân tích về lộ trình phát triển Bitcoin.

Sau khi Bitcoin được fork thành BTC và BCH vào năm 2017, nhiều đợt hard fork khác của Bitcoin đã xuất hiện, bao gồm cả Bitcoin Gold (BTG) vào cuối năm 2017. Vào cuối năm 2018, bản thân Bitcoin Cash cũng đã hard fork thành BCH và Bitcoin SV ( BSV ).

Mặc dù tiêu chuẩn để phát triển các dự án phần mềm mã nguồn mở là hệ thống đề xuất Yêu cầu Bình luận đã đưa chúng ta vào Internet, quá trình này còn phức tạp hơn khi phần mềm được đề cập đang trực tiếp tạo điều kiện cho một hệ thống tiền tệ toàn cầu. 

Hãy tiếp tục theo dõi BlockSolFi để cập nhật các thông tin thú vị về Bitcoin – đồng tiền điện tử đấu tiên trên thế giới này nhé!