Network Effect là gì? Ứng dụng Network Effect trong đầu tư Crypto

solfi_admin Thứ Hai, 20/12/2021

Một số dự án Crypto hàng đầu đã phát triển rất nhanh và mạnh mẽ dựa trên Network Effect, hay còn gọi là hiệu ứng mạng tích cực. Vậy Network Effect là gì? Tại sao Network Effect có thể tạo nên những dự án với giá trị khổng lồ trong thị trường crypto?

Cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!

Hiệu ứng mạng (Network Effect) là gì?

Network Effect hay còn gọi là Hiệu ứng mạng, là hiệu ứng mà mỗi người dùng gia nhập vào mạng lưới sẽ tạo thêm giá trị và cải thiện chất lượng cho mạng lưới đó.

Ví dụ: Trên một mạng điện thoại di động, càng nhiều người sử dụng một mạng thì giá trị của mạng càng tăng. Tương tự như hệ điều hành máy tính, càng nhiều người sử dụng một hệ điều hành, càng nhiều phần mềm chạy trên hệ điều hành đó được ra đời.

Trong thị trường crypto, điều này có nghĩa là:

Một hiệu ứng mạng tích cực sẽ giúp một dự án Crypto thành công.
Một hiệu ứng mạng tiêu cực sẽ khiến các dự án khó có thể tạo được sự thu hút cho sản phẩm của mình.

Cơ chế hoạt động của Network Effect

Network effect giúp trải nghiệm dịch vụ ngày càng được cải thiện khi số người tham gia mạng lưới tăng lên, đồng thời nó cũng thu hút những người dùng mới – những người sẽ được hưởng lợi từ việc tham gia mạng lưới đó.

Nền tảng Ethereum là một ví dụ tiêu biểu đã tạo ra một Network Effect mạnh mẽ:

Trong thời kỳ Bullrun năm 2017, rất nhiều nền tảng Smart Contract ra mắt với nhiều hứa hẹn sẽ đem lại công nghệ tốt hơn Ethereum, nhưng hầu hết các dự án đó không hoạt động khi thị trường bước vào downtrend..

Ngược lại, cộng đồng và các developer Ethereum vẫn ở đó và xây dựng nền tảng. Họ phân tích vấn đề của Ethereum đang gặp phải, rồi đưa ra giải pháp khắc phục và lên kế hoạch thực hiện.

Ngoài ra, trong trình xây dựng, các toolkit hỗ trợ cho việc xây dựng Protocol & dApp được phát triển ngày càng nhiều, khiến cho Ethereum dần trở thành chuẩn mực cho việc phát triển các Protocol & dApp, trong bối cảnh là các smart contract khác chưa sẵn sàng.

Kết quả là: Khi càng nhiều developer sử dụng Ethereum để phát triển các ứng dụng ⇒ Các developer đến sau có thể tận dụng thành quả của người trước đó, xây dựng nên các ứng dụng hữu ích khác. ⇒ Kích thích nhiều developer xây dựng trên Ethereum hơn.

Phân loại Network Effect

Có thể phân Network Effect thành 3 loại chính:

Hiệu ứng mạng trực tiếp – Direct Network Effects

Hiệu ứng mạng trực tiếp mô tả sự gia tăng tiêu dùng dẫn đến sự gia tăng trực tiếp về giá trị. Hay hiểu đơn giản, hiệu ứng mạng trực tiếp xảy ra khi giá trị một mạng tăng bởi có nhiều người sử dụng mạng đó.

Ví dụ: AMM tiêu chuẩn của Uniswap V2 là một ý tưởng tuyệt vời để thanh khoản cho bất kỳ token ERC20 trên Ethereum mà không cần MarketMaker. Trong mô hình này có 2 thành phần quan trọng là:

• LP (Liquidity Provider) cung cấp thanh khoản, đổi lại LP nhận được một phần phí giao dịch.
• Swapper là người giao dịch trên AMM, đổi lại họ sẽ phải trả một khoản phí là 0.3%.

Vậy là, nếu người dùng tham gia ở vị thế là Liquidity Provider, họ sẽ trực tiếp tạo thêm thanh khoản cho cặp giao dịch, đồng thời giúp swapper giao dịch với mức trượt giá thấp hơn. Đây là một hiệu ứng mạng trực tiếp.

Hiệu ứng mạng gián tiếp – Indirect Network Effects

Hiệu ứng mạng gián tiếp xảy ra khi giá trị một mạng tăng khi nhiều người đóng góp một cách gián tiếp vào các phân nhánh của mạng, làm gia tăng giá trị của sản phẩm ban đầu.

Ví dụ: Sau khi Uniswap V2 hoạt động một thời gian, team ra mắt Uniswap V3 là bản nâng cấp của V2. Uniswap V3 bao gồm tất cả ưu điểm của V2 và bổ sung thêm nhiều tính năng khác để cải thiện hiệu quả sử dụng vốn của LP, bao gồm:

• Thanh khoản tập trung cho phép các LP kiểm soát chi tiết đối với phạm vi giá mà vốn của họ được phân bổ.
• Phí linh hoạt cho phép các LP được đền bù một cách thích hợp để chấp nhận các mức độ rủi ro khác nhau.
• V3 Oracles có khả năng cung cấp giá trung bình theo thời gian (TWAP) theo yêu cầu cho bất kỳ khoảng thời gian nào trong vòng ~ 9 ngày qua.

Các tính năng Uniswap V3 được một số dự án tận dụng để xây dựng lên các sản phẩm DeFi khác. Nếu chỉ xét riêng V3 thì hiện tại đã có hơn 43 dự án hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau như LPs Position Management, Trading Tools, Liquidity Mining, Capital Efficiency,…

Như vậy, các bạn có thể thấy có một số Network Effect trực tiếp liên quan đến Uniswap V3, nhưng bên cạnh đó, cũng có các Network Effect gián tiếp phát sinh từ các dự án Build on top Uniswap V3 khiến tính ứng dụng và khả dụng của V3 ngày càng tăng lên.

Hiệu ứng mạng hai mặt – Two-sided Network Effects

Hiệu ứng mạng hai mặt mô tả sự gia tăng sử dụng của một nhóm người dùng dẫn đến việc tăng giá trị của một sản phẩm bổ sung cho một nhóm người dùng riêng biệt khác và ngược lại.

Ví dụ: Trong DeFi chúng ta có thể tìm thấy hiệu ứng mạng hai mặt từ các Dex Aggregator.

Khi có nhiều người dùng sử dụng các Dex Aggregator như 1Inch, Paraswap,… mặc dù trải nghiệm sử dụng sản phẩm của người dùng không nhất thiết phải được cải thiện, nhưng người dùng đó sẽ giúp:

• Tạo ra nhiều phí giao dịch hơn cho các DEX.
• Làm tăng thu nhập cho các Liquidity Provider và MarketMaker.

⇒ Gián tiếp khuyến khích nguồn thanh khoản mới ⇒ Vô hình chung lại giúp cải thiện trải nghiệm cho user bằng cách tạo ra nguồn thanh khoản dồi dào hơn.

Tác dụng của Network Effect trong Crypto

Trong crypto, chúng ta đã thấy ảnh hưởng mạnh mẽ của Network Effect như:

Network Effect của Bitcoin: Bắt nguồn từ việc nhiều người coi đây là nơi lưu trữ giá trị, do đó, khuyến khích các thợ đào bảo mật mạng bất chấp những khiếm khuyết về mặt công nghệ của Bitcoin so với các giải pháp thay thế khác.

Network Effect của Ethereum: Bắt nguồn từ các developer triển khai ứng dụng, mỗi developer trở thành một khối lego mà các developer khác có thể tận dụng thành quả của họ để tạo ra những ứng dụng hữu ích khác. Qua thời gian, quy trình này khiến Ethereum dần trở thành chuẩn mực cho việc phát triển các Protocol & dApp.

Cách ứng dụng Network Effect trong phân tích & đầu tư Crypto

Crypto là thị trường thay đổi rất nhanh, một chu kỳ Bull run có thể kết thúc trong vài tháng, có những trend có thể bắt đầu và kết thúc trong 1 đến vài tuần, nhưng bên cạnh đó vẫn tồn tại những trend dài hạn kéo dài lên đơn vị năm, ví dụ như Smart contract platform, DeFi,….

Vậy làm thế nào để phát hiện những Supertrend trong vô số Trend xuất hiện trên thị trường?

Câu trả lời là: Áp dụng kiến thức về Network Effect để phân tích và xem xét sector đó có tạo được Network Effect tích cực hay không.

Anh em có thể đặt câu hỏi: Liệu sự gia tăng mức độ sử dụng của người dùng đối với các Protocol thuộc sector đó có làm tăng lợi ích cho những người dùng khác?

Nếu câu trả lời là có, khả năng cao là các bạn đã tìm được các Trend có tiềm năng phát triển lâu dài trong tương lai.

Khi đã có phương hướng tìm hiểu tổng thể thì các bạn có thể bắt đầu tìm hiểu chi tiết hơn, đào sâu hơn để xem xét các sub-category trong một category lớn, ví dụ trong DeFi có nhiều sub-category như:

DEX ⇒ AMM, Orderbook, Hybrid Model,…
Lending ⇒ Money Market, Yield Optimizer,…
Derivative ⇒ Perp, Option, Synthetic,…

Khi đã xác định được sub-category muốn tìm hiểu, thì bạn có thể đi sâu thêm và tìm hiểu chi tiết về các dự án trong đó để tìm kiếm cơ hội đầu tư ROI cao.

Tổng kết

Như vậy chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu những thông tin cơ bản về Network Effect, cũng như cách ứng dụng Network Effect vào việc phân tích và đầu tư Crypto. Các bạn có thắc mắc gì về chủ đề trên? Để lại bình luận để BlockSolFi có thể giải đáp nhé!