TEZOS(XTZ) LÀ GÌ? TỔNG QUAN VỀ ĐỒNG XTZ.

Tezos là gì? Tezos hoạt động như thế nào và dựa trên nền tảng như thế nào? Điểm nổi bật của nó là gì?
Tezos là một blockchain độc lập và mang trong mình trách nhiệm tạo ra một thị trường tiền mã hóa thịnh vượng và tại sao nó lại làm được điều đó. Tất cả sẽ được trả lời trong bài viết của Blocksolfi, hãy cùng chúng mình tìm hiểu về hệ sinh thái này nhé!
Tezos là gì?
Tezos là mọt Blockchain nền tảng với các tính năng tương tự như Ethereum. Tuy nhiên, ở Tezos nó có có chức năng tự chuyển đổi về các ứng dụng phi tập trung khác bằng cách sử dụng công nghệ Smart Contract như: On-Chain Governance, Self-Amendment.
Dự án được sinh ra và hướng tới mục tiêu trở thành nền tảng Smart Contract thông dụng nhất mà người dùng cần trong tương lai. Với sứ mệnh ấy, Tezos tham vọng có thể xây dựng một Blockchain hoạt động và phát triển hơn cả Bitcoin và Ethereum.
Ngoài ra, Tezos có nền tảng mà ở đó có thể tặng ưu đãi tài chính cho người dùng nhằm duy trì sự đồng thuận trên sổ cái của họ, và có lẽ đây là cơ chế mà chưa Blockchain on-chain nào có, Tezos muốn mình là Blockchain sở hữu cơ chế này.
Tezos có những điểm nổi bật nào?
Tự nâng cấp mà không cần hardfork:
Nhờ khả năng tự sửa đổi cho phép Tezos tự nâng cấp mà không cần hardfork, vì nó có thể gây chia rẽ cộng đồng, thay đổi và phá vỡ các ưu đãi của các bên liên quan, do vậy mà khả năng này rất quan trọng và được kỳ vọng nhiều.
Giảm chi phí điều phối và thực thi các bản nâng cấp nhờ tính năng tự sửa đổi, các nội dung đổi mới được triển khai liền mạch trong tương lai.
Sử dụng cơ chế đồng thuận PoS:
Ở Tezos, bất kỳ các bên liên quan đều có thể tham gia vào quá trình đồng thuận và được nhận các ưu đãi khi tích cực bảo mật và đảm bảo mạng, không chỉ vậy mà so với các cơ chế đồng thuận khác thì PoS tiết kiệm hơn do vậy mà giảm bớt rào cản gia nhập.
Về cách thức hoạt động của Tezos?
Blockchain Tezos sử dụng giao thức có tên là Seed Protocol để hoạt động, sử dụng thuật toán Proof-of-Stake. Nhìn chung Tezos hoạt động cũng tương tự so với những Blockchain khác, điểm khác biệt lạ nó được bổ sung một số điểm quan trọng trong cách hoạt động:
Trước hết, giao thức Seed Protocol sẽ chọn ra các “ứng cử viên” tham gia vào quá trình xác nhận khối, sau đó thì mỗi banker sẽ hình thành mối quan hệ khế ước (Bond) và phần thưởng ưu đãi (reward) với mạng lưới. Để làm những điều đó, banker phải cọc một số tiền nhất định vào mạng lưới hoặc mọi người có thể ủy quyền cho một người để họ có đủ XZT và tham gia banking.
Qua mỗi đợt xác nhận sẽ có thể kéo dài tới 2048 khối, sau đó mạng lưới sẽ kết thúc khế ước đó và trả lại coin cho banker, sau đó lại tiếp tục chọn ra nhóm tiếp theo dựa trên số lượng cọc của các banker đưa vào, cứ thế tiếp tục kéo dài blockchain.
Vì phải cạnh tranh về số tiền để có quyền xác nhận khối mà thời gian hoạt động chỉ trong 1 cycle, do đó mà có thể đảm bảo đc tính trung thực của mỗi banker. Và sau khi xác nhận khối hoàn tất, các banker có thể sẽ nhận được phần thưởng nhất định cho việc đó.
Hệ sinh thái Tezos

DEX
Plenty DeFi: DEX trên Tezos hoạt động theo cơ chế AMM. Các hợp đồng thông minh cho phép người dùng giao dịch một cách đáng tin cậy và ngang hàng
QuipuSwap: DEX trên Tezos hoạt động theo cơ chế AMM, được phát triển bởi Madfish Solutions
Vortex AMM: DEX trên Tezos hoạt động theo cơ chế AMM, có các chức năng đi kèm như loterry

Nhận xét: Hiện tại, các DEX trên Tezos chủ yếu hoạt động theo cơ chế AMM, và lượng thanh khoản trên các DEX này cũng không cao.
Các dự án cũng là những bản fork của các DEX quen thuộc như Uniswap V2, PancakeSwap, QuickSwap và không có các chức năng nào sáng tạo đặc biệt. Vậy nên hiện tại cũng chưa thể rõ đâu là leader trong mảng DEX trên hệ sinh thái này
Lending
Kolibri là một stablecoin dựa trên Tezos được xây dựng dạng Debt trên Tezos cho phép đúc tiền stablecoin kUSD bằng tài sản thế chấp là token XTZ
Tezfin: Protocol lending dạng money market
Yupana Finance: Một lending protocol mới đang phát triển
Stablecoin
Tezos có các loại stablecoin sau trên hệ sinh thái:
Lugh: Mint stablecoin EURL, và giữ giá đồng Euro.
kUSD: Stablecoin được mint từ ứng dụng Kolibri.
USDtz: Một loại stablecoin khác trên hệ đang có 3 triệu đô trên hệ.
wUSDC: Wrapped USDC từ Ethereum được chuyển sang Tezos, với hơn 2 triệu stablecoin trên hệ.
wBUSD: Wrapped USDC từ Ethereum được chuyển sang Tezos, với hơn 2 triệu stablecoin trên hệ.
wDAI, wUSDT: Wrapped stablecoin từ Ethereum sang Tezos, với chỉ 200k đô mỗi loại.
uUSD: Synthetic asset được phát hành bởi Youves
Cơ sở hạ tầng
Tezos có các mảnh ghép cơ sở hạ tầng sau trên hệ sinh thái:
Harbinger: Oracle “bao trọn” hệ sinh thái Tezos. Hầu hết các ứng dụng lending hay các ứng dụng cần sử dụng oracle trên hệ sinh thái này đều sử dụng Harbinger làm oracle.
Temple Wallet: Wallet được xây dựng bởi team Madfish Solutions. Hiện tại, ứng dụng ví này đã có hơn 90 ngàn lượt download và sử dụng.
Galleon, Magma, Spire, Kukai: Các ứng dụng ví native trên Tezos. Trong đó, đặc biệt là
Magma Wallet tích hợp chức năng swap được cung cấp bởi Dexter DEX
Teztool: Một dashboard thống kê token và giá trị token trên Tezos.
Wrap Protocol: Hoạt động như một chiếc bridge giúp đưa tài sản từ Ethereum qua Tezos và ngược lại.
Tezos Domains: Ứng dụng tạo domain giống như ENS trên Ethereum, hoạt động native trên mạng lưới Tezos.
Thông tin cơ bản của Tezos (XTZ)
- Token Name: Tezos Token.
- Ticker: XTZ.
- Blockchain: Tezoschain.
- Token Type: Utility Token.
- Token Standard: ERC-677.
- Circulating Supply – Nguồn cung luân chuyển: 863,007,218.
- Market Cap – Vốn hóa thị trường: $6,204,367,991
Roadmap
Đối với Tezos sẽ không có một Roadmap “Official” nào cả, nếu có cũng chỉ là của cá nhân hay một nhóm Dev nào đó đưa ra lộ trình cam kết cho những việc mà họ định phát triển trên nền tảng Tezos.
Tezos là một nền tảng phi tập trung nên bất cứ cá nhân hay nhóm Dev nào đó cũng có thể triển khai ý tưởng của mình trên nó. Còn việc có được áp dụng hay không còn tùy vào cộng đồng quyết định (Vote).
Tổng quan có một số tính năng đang được các nhóm cộng đồng Build trên Tezos:
Cơ chế đồng thuận: Tendermint, Avalanche.
Bảo mật: zk-SNARKs.
Khả năng mở rộng: Sharding.
Layer 2 và một số ngôn ngữ hợp đồng thông minh mới.
Team
Team
Tezos được thành lập và phát triển bởi vợ chồng Kathleen và Arthur Breitman. Arthur hiện là CTO tại Dynamic Ledger Solutions và là leader một nhóm các nhà khoa học và lập trình viên máy tính xây dựng Tezos. Ông có bằng kỹ sư toán học ứng dụng và khoa học máy tính tại École Polytechnique – một trong những trường đại học hàng đầu của Pháp.
Kathleen là Quản lý liên kết tại Bridgewater, Accenture và R3 – một công ty phần mềm blockchain dành cho doanh nghiệp. Kathleen hiện là Giám đốc điều hành của Dynamic Ledger Solutions và dẫn đầu hoạt động của công ty.
Nhóm phát triển dự án Tezos gồm những chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực công nghệ. Phần lớn họ đều có bằng tiến sĩ về Khoa học máy tính hoặc là chuyên gia ngôn ngữ lập trình.
Ngoài ra Tezos còn có đội ngũ tư vấn bao gồm Zooko Wilcox – nhà khoa học máy tính và đội trưởng dự án ZCash, Emin Gün Sirer – Phó Giáo sư đại học Cornell, Andrew Miller – kỹ sư máy tính và Trợ lý giáo sư tại đại học Illinois tại Ubarna.

Investor
Vào tháng 07/2017, Tezos Foundation đã huy động được $232 triệu và trở thành một trong những ICO lớn nhất thị trường tiền điện tử năm này. Trong số đó, đáng chú ý nhất là tỷ phú Tim Draper và Polychain Capital của Olaf Carlson-Wee là những người tham gia ủng hộ ICO của Tezos.
Phân bổ token
Token Sale Participants | 607.489.041 | Đã được released khi mainet |
Early backers and contractors | 3.156.053 | Đã được released khi mainet |
DLS | 76.330.693 | Đã được released mỗi tháng một phần trong suốt 4 năm, kết thúc vào năm 2020 |
Tezos Foundation | 3.156.053 | Đã được released mỗi tháng một phần trong suốt 4 năm, kết thúc vào năm 2020 |
Staking reward | Không giới hạn |
Nhận xét về HST Tezos
Tezos là một blockchain khá tìm năng, có nhiều lợi thế so với những nền tảng anh chị khác như Ethereum, EOS và Cardano.
Nhìn chung, Tezos là nền tảng có khả năng mở rộng cao và có thể sử dụng trong bất kỳ loại hình kinh doanh nào đặc biệt là lĩnh vực game; Có khả năng quản trị theo chuỗi ấn tượng, tức những người có nắm giữ tiền Tezos đều có khả năng đề xuất hay biểu quyết cho các đổi mới.
Bên cạnh khả năng tự sửa đổi cho phép bản thân tự nâng cấp mà không cần phải chia thành hai blockchain khác nhau thì Tezos có ngôn ngữ lập trình an toàn; do vậy mà Tezos hầu như thu hút nhiều các nhà đầu tư nổi tiếng.
Tuy nhiên, thì Tezos vẫn chưa thật sự hoàn hảo vì còn tồn tại những vấn đề như là gặp phải những scandal rắc rối về pháp lý, ảnh hưởng đến uy tín, do đó mà Tezos coin cũng đã mất dần sự phổ biến.
Đối mặt với nhiều sự cạnh tranh lớn nhưng có vẻ như đội ngũ tiếp thị của Tezos chưa thực sự làm việc có hiệu quả dẫn đến coin được tiếp thị kém.
Tóm lại, khi quyết định đầu tư chúng ta nên cân nhắc kỹ các ưu và nhược điểm của Tezos, đây chỉ là nhận định cá nhân, dựa trên quan điểm cá nhân và không phải lời khuyên đầu tư.
Tìm hiểu thêm về Tezos (XTZ)
- Website: https://tezos.com/
- Telegram: https://t.me/tezosplatform
- Twitter: https://twitter.com/tezos
- Reddit: https://www.reddit.com/r/tezos
- Gitlab: https://gitlab.com/tezos/tezos
Tổng Kết
Qua những thông tin trên thì Blocksolfi cũng đã trả lời cho các câu hỏi ở đầu trang. Dựa trên những thông tin đó hi vọng sẽ giúp bạn hiểu hơn về dực án Tezos, đông XZT là gì nhé.
Hiện dự án vẫn sẽ còn có nhiều cập nhật mới, hãy theo dõi Blocksolfi để có thể cập nhật nhanh những thông tin đầy đủ và mới nhất nhé!