Tổng quan hệ sinh thái Cardano: Những điều cần biết về Cardano

Hệ sinh thái Cardano cũng giống như Ethereum, cho phép các nhà phát triển sử dụng blockchain cho các tính năng quen thuộc, bao gồm chạy logic lập trình tùy chỉnh (hợp đồng thông minh) và xây dựng chương trình (ứng dụng phi tập trung). Trong bài viết tổng hợp này, BlockSolFi sẽ giới thiệu cho bạn các khía cạnh quan trọng xoay quanh Cardano.
Cardano là gì?
- Charles Hoskinson, người đồng sáng lập Ethereum, đã ra mắt Cardano vào năm 2017 và định vị nó như một blockchain thay thế cho Ethereum.
- Cardano là một nền tảng blockchain Proof-of-Stake (PoS) phi tập trung thế hệ thứ ba, vượt trội hơn so với mạng Proof-of-Work (PoW). Một lợi thế lớn của Cardano là nó là một loại tiền điện tử thân thiện với môi trường.
- Cardano đặt tên cho các cột mốc chính của mình theo tên các nhà thơ nổi tiếng người Anh. Cardano đã kết thúc giai đoạn Byron, Shelley và Goguen và hiện đang ở giai đoạn Basho.
- Nền tảng, tính phi tập trung, hợp đồng thông minh, quy mô mở rộng và quản trị là năm giai đoạn phát triển của Cardano.
- Cardano Foundation, IOHK và EMURGO chịu trách nhiệm quản lý Cardano.
Đặc điểm nổi bật của Cardano
Cardano giúp giải quyết ba vấn đề lớn của Blockchain, gồm:
- Scalability (khả năng mở rộng)
- Interoperability (khả năng tương tác)
- Sustainability (tính bền vững)
Khả năng mở rộng
Khả năng mở rộng của Cardano bao gồm 3 thành tố:
- Transaction Per Second (TPS): Cardano sử dụng thuật toán đồng thuận Ouroboros, thuật toán này thuộc nhóm Proof of stake.
- Network: Cardano sử dụng công nghệ RINA (Recursive Inter-Network Architecture) để chia nhỏ mạng lưới thành nhiều subnetwork, và các subnetwork này có thể tương tác với nhau nếu cần. Từ đó nâng cấp băng thông (bandwidth) của mạng lưới.
- Data Scaling: Để giảm dung lượng data của mỗi transaction, Cardano đang chú ý đến hai giải pháp là Subscriptions (chia vùng) và Sidechains.
Khả năng tương tác
Hiện có rất nhiều blockchain nền tảng khác nhau, tuy nhiên các Blockchain này không thể giao tiếp, tương tác với nhau được. Theo roadmap được công bố, Cardano sẽ có giải pháp về khả năng tương tác giữa các Blockchain khác nhau sau giai đoạn Goguen (trong 5 giao đoạn trên roadmap)
Tính bền vững
Thông thường tính bền vững của một dự án Blockchain được rất nhiều người quan tâm, điều này đảm bảo được lợi cho nhà phát triển cũng như những người đồng hành cùng dự án là các node, … Đối với Cardano sau khi IOHK kết thúc hợp đồng vào năm 2020, nhiều khả năng dự án sẽ tính đến việc tạo một quỹ từ việc thu phần ADA khi một block mới được tạo ra như Dash.
ADA là gì?
- “ADA” là tên của tiền điện tử gốc của Cardano. Mục tiêu của ADA là cung cấp giao dịch một cách nhanh chóng và an toàn, cho phép người dùng sử dụng các hợp đồng và ứng dụng thông minh.
- ADA không thể được đào như Bitcoin. Thay vào đó, nếu muốn sở hữu nó bạn phải tham gia staking hoặc mua trên sàn giao dịch tiền điện tử.
- Ngoài ra, tốc độ giao dịch token ADA nhanh chóng với một khoản phí thấp đã thu hút lượng lớn nhà đầu tư trong việc tối ưu chi phí.
Thông tin về token Cardano (ADA) được cập nhật ngày ngày 16/03/2022:
- Marketcap: $26 tỷ.
- FDV: $35,8 tỷ.
- Rank: #8.
- Giá ATH: $3.09 (2/9/2021).
- Giá ATL: $0.017 (1/10/2017).
- Circulating Supply: 33,700,550,913 ADA (75% tổng cung).
- Total Supply: 45,000,000,000 ADA.
- Sàn list ADA: Binance, Huobi, Kucoin, Gate, Coinbase, OKEx,..

ADA Token Allocation
Tổng cung cố định của đồng ADA coin là 45 tỷ và được đội ngũ phát triển phân bổ thành ba phần với tỷ lệ như sau:
- 25,927,070,538 ADA (~57,6%) được bán ra thị trường qua ICO.
- 5,185,414,108 ADA (~11,5%) do IOHK, Cardano Foundation và Emurgo nắm giữ.
- 13,887,515,354 ADA (~30,9%) dành cho staking rewards.

Các layer của Cardano
Blockchain Cardano có hai layer: The Settlement Layer và The Computation Layer
- The Settlement Layer (CSL) chịu trách nhiệm chính trong việc giải quyết các giao dịch ADA trong ‘network peers’.
- The Computation Layer (CCL) được xây dựng cùng các hợp đồng thông minh và các ứng dụng phi tập trung.
Các nhà phát triển đã xây dựng một giao thức phân lớp để tối đa hóa khả năng của mạng lưới cho việc sửa đổi giao thức và triển khai soft fork.

Các dự án trong hệ sinh thái Cardano
Tài chính phi tập trung (DeFi) hiện là từ khóa nóng trong không gian tiền điện tử; những dự án mới liên tục được phát triển mỗi ngày. Do đó, đối với nhiều người hầu như không thể bắt kịp xu hướng De-Fi. Điều tương tự cũng xảy ra với hệ sinh thái Cardano, hình ảnh dưới đây được phân loại theo các ứng dụng tài chính nổi bật.

Giai đoạn giữa năm 2021 cho thấy sự phát triển khá mạnh các dự án trong hệ sinh thái Cardano. Từ khoảng 50 dự án vào tháng 5 thì đến tháng 11 đã có hơn 140 dự án với nhiều mảng khác nhau như DeFi, AMM Liquidity, Lending, Stablecoin, NFT hay Wallet.
Đối tác và Backers
Các tổ chức đứng sau hệ sinh thái Cardano | Nguồn: Cardians
Cardano và cộng đồng
Cardano hiện đang tập trung phát triển không chỉ hệ sinh thái blockchain mà còn cả các hoạt động của cộng đồng Cardano. Quỹ Cardano đã trực tiếp tài trợ cho nhiều dự án tiềm năng, một số dự án đã được đề xuất trên Dự án Catalyst, tạo nên ảnh hưởng sâu rộng cho Cardano.
Để tăng tác động xã hội của Cardano, một số dự án đang được thực hiện ở Châu Phi, chẳng hạn như EMPOWA tập trung mảng bất động sản có giá cả phải chăng hay Grow Your Stake chuyển tất cả các phần thưởng của ADA vào việc hỗ trợ cung cấp nước bền vững cho những địa phương kém phát triển.

Nhìn chung, Cardano được đánh giá cao khi triển khai các dự án thân thiện với môi trường như Green Stakepool, hay gần đây là OpenLitterMap, một cơ sở dữ liệu mở dựa trên siêu dữ liệu của Cardano, định vị thùng rác và rác.
So sánh hệ sinh thái Cardano và Ethereum
Cardano và Ethereum thường được so sánh với nhau vì cả hai mạng lưới đều cung cấp các dịch vụ tương tự.
Các nhà phát triển có thể sử dụng cả blockchain Ethereum (ETH) và Cardano (ADA) cho các tính năng tương tự, bao gồm chạy logic lập trình tùy chỉnh (hợp đồng thông minh) và xây dựng chương trình (ứng dụng phi tập trung).
Sự khác biệt lớn ở thời điểm hiện tại là blockchain Proof-of-Work của Ethereum đang thể hiện kém linh hoạt hơn so với giao thức đồng thuận Proof-of-Stake Ouroboros của Cardano.
Trong ngắn hạn và trung hạn, Cardano có vẻ là một lựa chọn đầu tư tốt với mức giá hợp lý ở hiện tại và tiềm năng phát triển của DApp.
Về dài hạn, Ethereum với thị phần lớn và những cải tiến được mong đợi ở Ethereum 2.0. Có thể sẽ là một loại tiền điện tử tốt cho việc nắm giữ.
Lộ trình phát triển của Cardano
Như đã đề cập ở trên, Cardano chia lộ trình phát triển thành 5 giai đoạn khác nhau, bao gồm:
- Byron: Giai đoạn mở đầu với việc phát triển cộng đồng và phát hành token ADA. Về mạng lưới, nó hoạt động bởi các nodes được chỉ định và phần thưởng khối bị đốt.
- Shelly: Giai đoạn này là lúc mạng lưới Cardano trở nên phi tập trung và triển khai phần staking.
- Goguen: Đây là lúc mạng lưới Cardano triển khai smart contract và sidechain. Điều này đồng nghĩa rằng các nhà phát triển có thể phát triển Dapps trên Cardano.
- Basho: Giai đoạn Cardano tiến hành tối ưu khả năng mở rộng và tương tác giữa các Blockchain khác.
- Voltaire: Đây là mảnh ghép cuối cùng giúp Cardano trở thành một mạng lưới tự vận hành bởi cộng đồng. Người dùng sẽ có thể voting, biểu quyết để tác động đến sự phát triển của mạng lưới.

Chúng ta đang ở kỷ nguyên mở rộng Basho, có nghĩa là Cardano đang tiến hành khả năng mở rộng của blockchain và tăng tốc khả năng xử lý giao dịch. Những ai đã trải nghiệm Cardano cũng có thể nhận thấy tốc độ hiện tại vẫn được xem là chậm (có thể nhanh hơn Ethereum nhưng vẫn chậm hơn Solana, Terra, Avalanche hay Near).
Khả năng ứng dụng của Cardano
Như đã đề cập một vài ứng dụng của Cardano trong cộng đồng, Cardano còn có nhiều tiềm năng sử dụng công nghệ trong nhiều ngành khác nhau.
Cho một ví dụ hiện tại, chúng ta có thể thấy Cardano hợp tác Bộ Giáo dục Ethiopia. Blockchain của Cardano sẽ lưu trữ hồ sơ chống giả mạo cho năm triệu sinh viên Ethiopia. Khi những sinh viên đó theo học đại học và đến khi đi làm, họ sẽ có sẵn hồ sơ và thành tích của sinh viên trên blockchain.
Ngoài ra, các trường hợp sử dụng khác của Cardano trong các lĩnh vực như:
- Healthcare: Blockchain của Cardano có thể xác thực các sản phẩm y dược như thuốc để tránh rủi ro mua phải hàng giả.
- Finance: Cardano có thể được sử dụng ở các nước đang phát triển như một bản ghi danh tính của mọi người và để chứng minh mức độ tín nhiệm của họ.
- Nông nghiệp: Công nghệ blockchain có thể cung cấp khả năng theo dõi chuỗi cung ứng đáng tin cậy cho người nông dân, người vận chuyển hàng hóa và các thương gia.
Tổng kết
Trên đây BlockSolFi đã tổng hợp tổng quan hệ sinh thái Cardano. Với trường hợp ban đầu đơn giản là tiền điện tử, Cardano dự định mở rộng thành lớp kiểm soát cung cấp các dịch vụ mà trước đây chưa một hệ sinh thái nào thực hiện. Mặc dù sở hữu một đế chế ấn tượng và tầm nhìn dài hạn với công nghệ blockchain của mình, Cardano vẫn cần nhiều thời gian để chứng minh và phụ thuộc rất nhiều vào cách nó thực hiện tầm nhìn.
Bài viết được tổng hợp từ nhiều nguồn
Tham gia bàn luận ngay cùng BlockSolFi tại Telegram và Facebook.
Đọc thêm: